Τα τσίπουρα και οι επιδοτήσεις

Πρώην περιφερειάρχης και νυν τσιπουροπαραγωγός στη Θεσσαλία. Του τηλεφώνησα παραμονές της κινητοποίησης για «ζύμωση» και μου περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι αγρότες. «Να φανταστείς ότι έχει μειωθεί δραματικά η κατανάλωση τσίπουρου και ξέρεις τι είναι το τσίπουρο για τους Θεσσαλούς».
Δοκιμάζονται λοιπόν τα φημισμένα τσιπουράδικα του Βόλου, της Λάρισας και της Καρδίτσας. Το «βάλσαμο» του κάμπου ακολουθεί και αυτό τη μοίρα των καταναλωτών του. Το σνόμπαραν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι όταν παλαιότερα οι τσέπες τους γέμισαν με χρήματα από τις επιδοτήσεις, αντικαθιστώντας το στα ποτήρια με σκοτσέζικο ουίσκι, δεν μπορούν να το πιουν τώρα λόγω ανέχειας. Αλλάξαν οι καιροί. Στη δεκαετία του ’80 έκανε θραύση το περίφημο «αγροτικό», όπως αποκαλούσαν οι ίδιοι το ουίσκι και το κατέβαζαν στο καφενείο του χωριού, στο χωράφι και τη στάνη με άνεση. Ηταν η εποχή που τα «κορόιδα» οι Ευρωπαίοι πλήρωναν για ριζικές αναδιαρθρώσεις στις καλλιέργειες, εκσυγχρονισμό στη διαδικασία παραγωγής, δημιουργία υποδομών κ.λπ. ώστε η ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία να περάσουν με τους λιγότερους κλυδωνισμούς στη νέα εποχή.
Το ξέρουμε όλοι ότι το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων αντί να επενδυθεί κατέληγε να γίνει προίκα στο κορίτσι, πολυτελή Ι.Χ. και τρακτέρ-θηρία για αγροτικές εκμεταλλεύσεις-νάνους, διαμερίσματα στις μεγαλουπόλεις κ.λπ.
Η τότε πολιτική ηγεσία αντί να μιλήσει τη γλώσσα της αλήθειας στους αγρότες, για το πώς πρέπει να διαχειριστούν τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και να ασκήσει αυστηρό έλεγχο, τους χάιδευε τ’ αυτά.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου αύξανε τη δημοφιλία του και κέρδιζε τις εκλογικές μάχες τη μία μετά την άλλη χάρη στις «περήφανες μάχες» που έδινε στις Βρυξέλλες «για την αγροτιά». Η αντιπολιτευόμενη Νέα Δημοκρατία περηφανευόταν για το ότι εκείνη έβαλε την Ελλάδα στην ΕΟΚ, αξιώνοντας περίπου από τους αγρότες να την ευγνωμονούν για το ότι έτρωγαν με «χρυσά κουτάλια». Και τα κόμματα της Αριστεράς, έλεγαν «φέρτε κι άλλα, ιμπεριαλιστές».
Οταν οι Ευρωπαίοι αγρίεψαν και έθεσαν ημερομηνία λήξης στις επιδοτήσεις, ο κάμπος, τα βουνά, αλλά και η πολιτική εξουσία κατακυριεύθηκαν από άγχος και αγωνία.
Διαπιστώνουν τώρα ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος και χρήμα. Συνειδητοποιούν ότι ο εκσυγχρονισμός της παραγωγής έμεινε πίσω, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει το κόστος της και σε συνδυασμό με τη γενικότερη κρίση να κατρακυλάει το εισόδημα των αγροτών.
Ολοι τώρα αναθεματίζουν τα λάθη του παρελθόντος, αλλά ουδείς τολμάει να πει τα πράγματα με το όνομά τους για το δέον γενέσθαι. Μέχρι να γίνει αυτό, κάθε χρόνο θα έχουμε τα ίδια στις εθνικές οδούς και το «εθνικό» ποτό του κάμπου θα κινδυνεύει να καταστεί είδος πολυτελείας για τους φανατικούς καταναλωτές του.
Tου Σταυρου Τζιμα

grizaniotis