Τι πρέπει να ξέρουμε για τα αναψυκτικά. Μύθοι και αλήθειες

Ευχάριστα στη γεύση, εύκολα διαθέσιμα και προσιτά στην τιμή, τα αναψυκτικά αποτελούν ένα σχετικά νέο προϊόν με αυξανόμενη ζήτηση. Ωστόσο ποια είναι η επίδρασή τους στην υγεία, και τι από αυτά που ακούγονται για τα αναψυκτικά τελικά ισχύει;


--

Καταρχήν θα ήταν λάθος να ισχυριστούμε ότι οποιοδήποτε μεμονωμένο τρόφιμο παχαίνει. Ωστόσο είναι αλήθεια ότι τα αναψυκτικά με ζάχαρη παρέχουν κενές θερμίδες, δηλαδή μας δίνουν ενέργεια χωρίς κανένα άλλο θρεπτικό συστατικό. Μάλιστα, παρ' ότι τα αναψυκτικά ανήκουν επί της ουσίας στην ίδια κατηγορία με πολλά άλλα γλυκίσματα (πρόκειται για τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη, με χαμηλή θρεπτική αξία), ο κόσμος δεν τα αντιμετωπίζει έτσι. Δηλαδή ενώ όλοι αντιλαμβάνονται ότι το να φάνε ένα παγωτό ή ένα κομμάτι τούρτα πρέπει να γίνεται περιστασιακά, δεν συμβαίνει το ίδιο με τα αναψυκτικά τα οποία φαντάζουν πιο «αθώα».


**Πόσο «αθώα» είναι;
Ενα κουτάκι αναψυκτικό με ζάχαρη έχει κατά μέσο όρο 150 θερμίδες, το οποίο αντιστοιχεί σε 7-8 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη. Οι θερμίδες αυτές λαμβάνονται σε υγρή μορφή και έτσι δεν μας χορταίνουν το ίδιο με ένα στερεό τρόφιμο ίσης θερμιδικής αξίας. Πρακτικά, αν ένα άτομο καταναλώνει ένα κουτάκι αναψυκτικό με ζάχαρη κάθε μέρα, χωρίς να «κόψει» θερμίδες από αλλού, σε ένα χρόνο θα έχει πάρει 7 κιλά μόνο από τη ζάχαρη του αναψυκτικού. Επίσης η γλυκιά γεύση των αναψυκτικών (είτε είναι με ζάχαρη είτε χωρίς) μας «κακομαθαίνει» κάνοντάς μας να αναζητούμε την αίσθηση του γλυκού.
**Προκαλούν διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα
Ερευνες έχουν δείξει ότι η μακροπρόθεσμη συστηματική κατανάλωση αναψυκτικών με ζάχαρη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη και καρδιαγγειακών νοσημάτων. Πιθανοί μηχανισμοί είναι η υψηλή ενεργειακή πρόσληψη που οδηγεί σε αυξημένο σωματικό βάρος και η υψηλή κατανάλωση απλών σακχάρων που σχετίζονται με υπεργλυκαιμία, συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα και αυξημένα τριγλυκερίδια.
**Βλάπτουν την υγεία των οστών
Η κατανάλωση αναψυκτικών συχνά εκτοπίζει την κατανάλωση γάλακτος από τη διατροφή, ειδικά στα παιδιά και στους εφήβους. Ετσι μειώνεται η πρόσληψη ασβεστίου, το οποίο είναι απαραίτητο για την καλή υγεία των οστών. Επίσης τα αναψυκτικά τύπου κόλα έχουν μια ακόμα αρνητική επίδραση στα οστά: περιέχουν μεγάλη ποσότητα φωσφορικών οξέων τα οποία προκειμένου να απεκκριθούν από τον οργανισμό αντλούν ασβέστιο από τα οστά όταν η διαιτητική πρόσληψη ασβεστίου είναι ανεπαρκής.
**Χαλάνε τα δόντια
Ο συνδυασμός ζάχαρης και ανθρακικού είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός για τα δόντια, αφού, αφ' ενός η ζάχαρη αποτελεί τροφή για τα βακτήρια που προκαλούν τερηδόνα, αφ' ετέρου το ανθρακικό προκαλεί διάβρωση της αδαμαντίνης.
Μάλιστα εξαιτίας του ανθρακικού ακόμα και τα light αναψυκτικά δεν θεωρούνται φιλικά για τα δόντια. Από άποψη στοματικής υγιεινής είναι προτιμότερο να καταναλώνουμε αναψυκτικά μαζί με γεύματα, παρά να τα πίνουμε λίγο λίγο κατά τη διάρκεια της ημέρας, αφού έτσι δίνουμε «τροφή» στα βακτήρια και εκθέτουμε τα δόντια στα οξέα του ανθρακικού για περισσότερη ώρα.
**Τα light προκαλούν καρκίνο
Τα αναψυκτικά light (χωρίς ζάχαρη) έχουν κατηγορηθεί ότι αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου λόγω της ασπαρτάμης που περιέχουν. Τα πειράματα στα οποία βασίζεται η παραπάνω αντίληψη έχουν γίνει σε ποντίκια στα οποία δόθηκαν μεγαδόσεις ασπαρτάμης και δεν έχουν επιβεβαιωθεί για τον άνθρωπο. Ωστόσο λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αναψυκτικά με γλυκαντικές ουσίες δεν είναι φυσικά τρόφιμα και έχουν μπει στη διατροφή του ανθρώπου σχετικά πρόσφατα (επομένως η μακροχρόνια έκθεση σε αυτά δεν είναι γνωστή), καλό είναι η κατανάλωσή τους να είναι περιορισμένη και ειδικά στα παιδιά και τις εγκύους να αποφεύγεται.

Πηγή