Ενα χωριό με τρεις γλώσσες και δέκα διαλέκτους

Το Μπίβιο είναι ένα μικρό, απομονωμένο ορεινό χωριό στο καντόνι Γκραουμπίντεν της Ελβετίας, όπου κατοικούν μόλις 260 άνθρωποι. Και όμως, σε αυτό το χωριό-«πύργο της Βαβέλ» οι άνθρωποι μιλούν τρεις διαφορετικές γλώσσες και αρκετές τοπικές διαλέκτους- και το καταπληκτικό είναι ότι δείχνουν να συνεννοούνται άριστα μεταξύ τους!

Διόλου τυχαία οι ειδικοί σε θέματα γλωσσολογίας έχουν απονείμει στο Μπίβιο τον τίτλο του τόπου όπου εμφανίζεται το σπουδαιότερο γλωσσολογικό φαινόμενο της Ευρώπης. Σε πείσμα της επικράτησης των Globish, της ισοπεδωτικής «lingua franca» του 21ου αιώνα που συνιστά μια υπεραπλουστευμένη εκδοχή της αγγλικής γλώσσας με μόλις 1.500 λέξεις στο γλωσσικό της οπλοστάσιο, οι κάτοικοι του Μπίβιο μπορούν να επιλέξουν μέσα από μια πλούσια δεξαμενή κατανοητών σε όλους γλωσσών...

Το ένα τέταρτο των κατοίκων μιλάει την επίσημη γλώσσα του χωριού, την ιταλική, το ένα πέμπτο μιλάει τη ρομανσική (λατινογενής γλώσσα που απαντάται μόνο στο συγκεκριμένο ελβετικό καντόνι), ενώ η πλειονότητα χρησιμοποιεί κάποια διάλεκτο της γερμανικής γλώσσας.

Παρ΄ όλα αυτά οι κάτοικοι είναι πολύ καλά εκπαιδευμένοι. Στο μπακάλικο, όλοι μιλούν τη μητρική τους γλώσσα και όλοι παίρνουν σωστά τα ρέστα. Στον παιδικό σταθμό μιλούν ιταλικά κάθε Τρίτη και Surmiran (μια διάλεκτο της ρομανσικής γλώσσας) κάθε Πέμπτη. Την υπόλοιπη εβδομάδα τα παιδιά επιλέγουν μεταξύ των δύο, αλλά στην παιδική χαρά η γερμανική διάλεκτος Βundnerdeutsch είναι αυτή που επικρατεί. Κάθε Κυριακή το κήρυγμα στην καθολική εκκλησία του χωριού γίνεται στα Schwyzerdutsch, μια διάλεκτο της γερμανικής γλώσσας που χρησιμοποιείται στην Ελβετία.

Η λέξη Μπίβιο σημαίνει σταυροδρόμι. Εκεί ήταν που οι ρωμαϊκές λεγεώνες ξεκούρασαν τα άλογά τους, ανάμεσα σε δύο αλπικά περάσματα, το Τζουλιέρ και το Σέπτιμερ. Σε υψόμετρο 1.932 μέτρων, το Μπίβιο πάντα αποτελούσε ένα απομονωμένο σημείο συνάντησης διαφορετικών ανθρώπων. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει το φαινόμενο της πολυγλωσσίας σε ένα τόσο μικρό χωριό. Ωστόσο, οι μέρες του ως σταυροδρόμι πολιτισμών και διαλέκτων είναι μετρημένες. Η αναλογία των κατοίκων που μιλούν τη γερμανική γλώσσα σε σχέση με τους υπόλοιπους αυξάνεται, ενώ από το 2012 τα αγγλικά θα αρχίσουν να διδάσκονται στα παιδιά ήδη από το δημοτικό.

Πηγή