Η υπερπαραγωγή οπίου προκαλεί ευρω-σοκ

Ολο και πιο δυνατή γίνεται η φωνή της Ευρώπης όσον αφορά την αντιμετώπιση, την πρόληψη και την παρακολούθηση για την καταπολέμηση των ναρκωτικών.

Αυτό διαπιστώνεται στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΠΝΤ) 2008 που καταγράφει την κατάσταση.

*Παρατηρείται μια αυξανόμενη σύγκλιση στον τρόπο με τον οποίο τα κράτη-μέλη υιοθετούν εθνικές στρατηγικές για τα ναρκωτικά. Ηδη εγκρίθηκε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για το 2009-2010 και αναμένεται η δημοσιοποίησή του.

Λύση στα υποκατάστατα

Θεωρούν επίσης ότι ο ΟΗΕ, επηρεαζόμενος από τον τρόπο με τον οποίο λειτούργησαν οι ασκούμενες πολιτικές και οι μελλοντικές κατευθύνσεις, δείχνει να βάζει νερό στο κρασί του και να αναθεωρεί την άποψη ότι τα υποκατάστατα νομιμοποιούν και συντηρούν τη χρήση.

*Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο διευθυντής του ΕΚΠΝΤ Γουόλφγκανγκ Γκοτς στον τομέα αυτό, «βιώνουμε τη μεγαλύτερη συνοχή σε ευρωπαϊκό επίπεδο» και εξηγεί:

«Σήμερα, τα κράτη-μέλη, καθώς και η Κροατία, η Τουρκία και η Νορβηγία, έχουν υιοθετήσει... εθνικό έγγραφο πολιτικής για τα ναρκωτικά. Το περασμένο έτος σημειώθηκε πρωτόγνωρη δραστηριότητα στη χάραξη πολιτικών σε εθνικό επίπεδο, καθώς περίπου τα μισά (13) κράτη-μέλη βρίσκονται σε διάφορα στάδια αναθεώρησης της πολιτικής τους για τα ναρκωτικά».

*Επίσης σημαντική αύξηση παρατηρείται στον αριθμό των χρηστών που λαμβάνουν θεραπεία απεξάρτησης και στα μέτρα που λαμβάνονται στον τομέα της πρόληψης.

Αύξηση του οπίου

Η καταπολέμηση των ναρκωτικών στοιχίζει στον ευρωπαϊκό κορβανά 40 δισ. ευρώ, όμως υπάρχουν ακόμη αμέτρητα «αγκάθια» και δυστυχώς θανατηφόρα: Ενας ευρωπαίος πολίτης χάνει κάθε ώρα τη ζωή του από υπερβολική δόση και σε αυτό συμβάλλει η ανεξέλεγκτη παραγωγή οπίου από το Αφγανιστάν με 8.200 τόνους ετησίως και αποτέλεσμα την υπεραφθονία της ηρωίνης, τη συνεχή αύξηση της χρήσης κοκαΐνης και την υψηλή παρουσίαση του ιού της ηπατίτιδας C στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών.

1 Στην Ε.Ε. οι χρήστες οπιοειδών υπολογίζονται σε 1,7 εκατ. ενώ μόνο 600.000 υποβάλλονται ετησίως σε θεραπεία υποκατάστασης οπιοειδών. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η χρήση κυρίως της ηρωίνης συνδέεται με το 60% των περιπτώσεων που υποβάλλονται σε θεραπεία απεξάρτησης.

2 Σε 7.000-8.000 ανέρχονται ετησίως οι θάνατοι, από τους οποίους ποσοστό 80% οφείλεται στη χρήση οπιοειδών.

Το 2003 παρατηρήθηκε μια πτωτική τάση, όμως το πρόβλημα επιδεινώνεται και οι περισσότερες χώρες αναφέρουν αύξηση με μέσο όρο ηλικίας τα 35, ενώ ορισμένες, (μεταξύ τους και η Ελλάδα), καταγράφουν θανάτους σε νέους που είναι κάτω των 25 ετών.

3 Το 50% έως 80% των αιτήσεων θεραπείας αφορά τη χρήση οπιοειδών, ενώ η ενέσιμη χρήση αποτελεί κύριο παράγοντα εξάπλωσης και των λοιμωδών νοσημάτων.

Υπολογίζεται ότι περίπου 3.000 νέες περιπτώσεις μόλυνσης από AIDS, που συνδέονται με τα ναρκωτικά, εμφανίζονται ετησίως στην Ευρώπη, ενώ αρκετές χώρες αναφέρουν ότι το 40% των χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών μολύνονται από ηπατίτιδα C.

4 Οι διεγερτικές ναρκωτικές ουσίες όπως αμφεταμίνες, έκσταση, κοκαΐνη, είναι τα ναρκωτικά με τη δεύτερη μετά την κάνναβη συχνότερη κατανάλωση. Αν και η χρήση αμφεταμινών και έκστασης βρίσκονται σε πτώση, υπολογίζεται ότι 11 εκατ. Ευρωπαίοι καταναλώνουν αμφεταμίνες και 9,5 εκατ. έκσταση.

5 Η ηρωίνη συνεχίζει να είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, με την παραγωγή να ξεπερνά τη ζήτησή της! Η παγκόσμια παραγωγή οπίου σημείωσε σημαντική αύξηση (34%) το 2007, 8.870 τόνους, κυρίως λόγω της αυξημένης παραγωγής του Αφγανιστάν, με αποτέλεσμα η δυνητική παραγωγή της ηρωίνης να απογειωθεί στους 733 τόνους.

Υπερπαραγωγή ηρωίνης

Επίσης στο Αφγανιστάν οφείλεται η μετατροπή του οπίου σε ηρωίνη, γεγονός που διαπιστώθηκε από τα εργαστήρια που εξαρθρώθηκαν.

6 Η ηρωίνη εισάγεται στην Ευρώπη από δύο κύριες οδούς διακίνησης: τη Βαλκανική και τα διάφορα παρακλάδια της που δέχονται τη διακίνηση μέσω του Πακιστάν, του Ιράν, της Τουρκίας. Και από την ολοένα και περισσότερο χρησιμοποιούμενη «βόρεια οδό», μέσω της κεντρικής Ασίας και της Ρωσίας.

Οι κατασχέσεις ηρωίνης αυξήθηκαν κατά 10%, ενώ η ποσότητα που κατασχέθηκε στην Τουρκία, υπερδιπλασιάστηκε τελευταία. Συνολικά, το 2006 έγιναν 48.000 κατασχέσεις που ανέρχονται σε 19,4 τόνους.

7 Το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Ευρώπης, δηλαδή 71 εκατ. ενήλικες (15-64 ετών) έχουν δοκιμάσει στη ζωή τους κάνναβη, 23 εκατ. έκαναν χρήση το τελευταίο έτος, ενώ 4 εκατ. ενήλικες τη χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση.

Σύμφωνα με την έκθεση, σε ορισμένες χώρες παρατηρείται μείωση στη χρήση της, γεγονός που συνδέεται και με την αλλαγή στάσης απέναντι στο κάπνισμα. Στην Ευρώπη, οι χρήστες κάνναβης συχνά καπνίζουν και νικοτίνη.

8 Η ετήσια παραγωγή υπολογίζεται σε 41.600 τόνους, εκ των οποίων τουλάχιστον το ήμισυ προέρχεται από Βόρειο και Νότιο Αμερική. Η τροφοδοσία, όμως, της Ε.Ε. γίνεται κυρίως από το Μαρόκο.

Ωστόσο και η ευρωπαϊκή παραγωγή ινδικής κάνναβης αυξάνεται συνεχώς, με αποτέλεσμα το 2006 να έχουν κατασχεθεί 2,3 εκατ. δενδρύλλια.

9 Περίπου 12 εκατομμύρια Ευρωπαίοι, ηλικίας 15-64 ετών, έχουν δοκιμάσει κοκαΐνη ενώ, 3,5 εκατ. 15-34 ετών έκαναν χρήση κοκαΐνης το τελευταίο έτος, και 1,5 εκατ. κατά τον τελευταίο μήνα.

Πεντακόσιοι θάνατοι συνδέθηκαν μόνο το 2006 αποκλειστικά με την κοκαΐνη.

10 Η Καραϊβική παραμένει βασική ζώνη διαμετακόμισης, όμως η εντυπωσιακή αύξηση της διακίνησης μέσω της δυτικο-αφρικανικής οδού είναι αυτή που θεωρείται ότι έχει συμβάλει στις αυξανόμενες ποσότητες και στην πτώση της τιμής της κοκαΐνης, ενισχύοντας παράλληλα το ρόλο της Ιβηρικής χερσονήσου ως κομβικού σημείου εισόδου.

Ναρκωτικά «ευφορίας»

Περισσότερες από 200 ψυχοτρόπες ουσίες διαφημίζονται σε ηλεκτρονικά καταστήματα, συχνά ως «νόμιμα ναρκωτικά ευφορίας».

Τα περισσότερα καταστήματα εντοπίστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ολλανδία και σε μικρότερο βαθμό στη Γερμανία και στην Αυστρία.

11 Οπως μας αναφέρει η Μανίνα Τερζίδου, επιστημονική υπεύθυνη του ΕΚΠΝΤ στην Ελλάδα, είναι πολύ πιθανό το 2008 να αναγνωριστεί μελλοντικά ως ορόσημο στην ιστορία της διεθνούς πολιτικής για τον έλεγχο των ναρκωτικών.

«Η Ευρώπη σε λίγο θα εγκαινιάσει το νέο σχέδιο δράσης για τα ναρκωτικά. Ελπίζουμε η παρότρυνσή της να «υπενθυμίσει» στην Ελλάδα την ανάγκη για διάλογο με την κοινωνία των πολιτών, θα συμβάλει στην υιοθέτηση της τελικής μορφής του Εθνικού Σχεδίου Δράσης».
rpsoul@enet.gr
new.enet.gr