Γιατί οι Γερμανοί δεν επενδύουν σε μετοχές;

Στα 79 του, ο Karl-Friedrich Markwort είναι αρκετά μεγάλος για να θυμάμαι τη μεταπολεμική οικονομική κατάρρευση που κατέστησε το γερμανικό νόμισμα και τις μετοχές άνευ αξίας. Έτσι μπορεί να μην φαίνεται περίεργο το γεγονός ότι ο Markwort, ένας συνταξιούχος που μένει στο προάστιο Bad Soden της Φρανκφούρτης, αποφεύγει της μετοχές.

Παρασύρθηκε μία φορά, κατά τη διάρκεια της έκρηξης του διαδικτύου τη δεκαετία του 1990, επειδή ήθελε να κάνει δική του «την επιχείρηση του μέλλοντος», λέει. Όταν η Deutsche Telekom, η μεγαλύτερη εταιρεία τηλεπικοινωνιών της Γερμανίας, έδωσε μέρος της μονάδας της T-Online σε δημόσια προσφορά τον Απρίλιο του 2000, ο Markwort ήθελε να αγοράσει 500 μετοχές. «Ήμουν τυχερός γιατί πήρα μόνο 35», λέει. Τις πούλησε αργότερα με ζημιά 50%. «Δεν εμπιστεύομαι το χρηματιστήριο τώρα», προσθέτει. «Δε θα επένδυα πια εκεί»......


Στο Ντίσελντορφ, ο σαραντατετράχρονος Reinhard Strueven αισθάνεται το ίδιο. Το συνταξιοδοτικό του πρόγραμμα αποτελείται από μια σύνταξη, ένα τραπεζικό λογαριασμό, ένα διαμέρισμα- και όχι μετοχές. Ο τριαντάχρονος Max Ruehle, ένας ιδιοκτήτης καταστήματος επίπλων στο Wiesbaden που έχασε € 30.000 ($ 38,424) σε μετοχές το διάστημα 2001 - 2005, επίσης κρατάει τα μετρητά του στην τράπεζα. «Αν θέλω να τζογάρω, τότε θα πάω σε ένα καζίνο,» λέει.

Όταν πρόκειται για επενδύσεις, πολλοί Γερμανοί δε θέλουν να ρισκάρουν. Μόνο το 6% κατείχε άμεσα μετοχές κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010, σύμφωνα με το Deutsches Aktieninstitut (DAI), μια ένωση ιδιοκτητών μετοχών, ενώ η ιδιοκτησία μετοχών για τους Γάλλους είναι 15% και για τους Βρετανούς 10%. Μόνο το 9,4% του πληθυσμού της Γερμανίας κατείχε μετοχές αμοιβαίων κεφαλαίων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010, έναντι 44% των νοικοκυριών στις ΗΠΑ το 2009.

Στο τέλος του 2009 οι επενδύσεις σε μετοχές αντιπροσώπευαν το 3,9% των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων των γερμανικών νοικοκυριών, το χαμηλότερο επίπεδο τουλάχιστον από το 1991. Αντί για μετοχές, οι Γερμανοί έχουν το 28% των παγίων τους επενδεδυμένο σε προϊόντα ασφάλισης ζωής, το 18% σε μετρητά και βραχυπρόθεσμες καταθέσεις, και το 20% σε τραπεζικές καταθέσεις.

Ένας λόγος της απροθυμίας των Γερμανών να βάλουν τα χρήματά τους σε μετοχές είναι η δομή του λιανικού τραπεζικού συστήματος, το οποίο κυριαρχείται από τοπικές και συνεταιριστικές τράπεζες. Ως αποτέλεσμα, οι επενδυτικές συμβουλές τείνουν να είναι πιο συντηρητικές σε σχέση με άλλες δυτικές οικονομίες. Αλλά ήταν το 2003 με την κατάρρευση της Neuer Markt- μιας πλατφόρμας συναλλαγών με επίκεντρο την τεχνολογία και η οποία είχε δημιουργηθεί τέσσερα χρόνια πριν- που πραγματικά τρόμαξε τον κόσμο και τον απομάκρυνε από τη χρηματιστηριακή αγορά.

Υπήρξε επίσης μια σειρά από ζημιογόνες δημόσιες εγγραφές: Το 1996 η κυβέρνηση Κολ ιδιωτικοποίησε τη Deutsche Telekom, και οι μετοχές εκτοξεύθηκαν από 14,57 ευρώ το ίδιο έτος σε 102,9 ευρώ το Μάρτιο του 2000, πριν η φούσκα της dot-com κατακρημνίσει την τιμή της μετοχής- και μαζί την εύθραυστη επενδυτική εμπιστοσύνη της Γερμανίας. Σήμερα, η Deutsche Telekom ακόμα διαπραγματεύεται κάτω από την αξία της δημόσιας εγγραφή της. Οι μετοχές της Deutsche Post, τους μεγαλύτερου ταχυδρομείου της Ευρώπης, ακολούθησαν παρόμοια τάση, και πουλήθηκαν για 21 ευρώ η μια σε δημόσια εγγραφή το 2000. Τώρα αξίζουν λίγο περισσότερο από το μισό.

Από την επανένωση της Γερμανίας τον Οκτώβριο του 1990, ο DAX έχει υπερτετραπλασιαστεί σε αξία, διαψεύδοντας τους σκεπτικιστές που έλεγαν πως το κόστος της επιδότησης της ανάπηρης οικονομίας της Ανατολικής Γερμανίας θα μπορούσε να προκαλέσει χρόνια στασιμότητας. Μέχρι στιγμής φέτος, οι γερμανικές μετοχές έχουν καλύτερες επιδόσεις από εκείνες στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες. Όμως, και πάλι οι Γερμανοί δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται. «Ο προβληματισμός του ευρύτερου πληθυσμού», λέει ο διευθυντής του DAI Franz-Josef Leven, «είναι ότι οι μετοχές θα τους κάνουν να χάσουν τα χρήματά τους».

Η Cruz είναι δημοσιογράφος για το Bloomberg News.

πηγή