Τετάρτη 13 Οκτωβρίου 2010

η λέξη της ημέρας - αγλέουρας


Ο αγλέουρας (ή αγλέορας, αγκλέορας και αγκλέουρας) είναι ένα δηλητηριώδες φυτό (επιστημονική ονομασία ελλέβορος ο κυκλόφυλλος).

Στην καθομιλουμένη λέγεται γαλατσίδα, ενώ άλλες κοινές ονομασίες του είναι σκάρφι, κάρπη, καρπί και φλόμος. Ο αγλέουρας παλιότερα θεωρήθηκε το φυτό της ευθυμίας και της βουλιμίας και γι’ αυτό χρησιμοποιήθηκε ως θεραπευτικός για τη μελαγχολία. Η φράση «να βγάλει κάποιος τον αγλέουρα» σημαίνει «να σωπάσει, να μη μιλάει άλλο».

Η λέξη αγλέουρας χρησιμοποιείται και στη φράση «έφαγε / ήπιε τον αγλέουρα», που σημαίνει ότι κάποιος έφαγε ή ήπιε υπερβολικά πολύ. Εκτός από τον αγλέουρα, για να δηλωθεί η υπερβολική λήψη τροφής χρησιμοποιούνται και οι λέξεις καταπέτασμα και περίδρομος. Καταπέτασμα, λοιπόν, είναι οτιδήποτε «καταπετάννυται»: το κάλυμμα (το σκέπασμα), το καταπέτασμα του ναού (ο τρούλος) κτλ. «Καταπέτασμα τραπέζης» λέγεται το τραπεζομάντιλο. Άρα «τρώει κάποιος το καταπέτασμα» σημαίνει ότι τρώει και το τραπεζομάντιλο. Η λέξη περίδρομος ως ουσιαστικό έχει την έννοια του περιέχοντος, του περιβάλλοντος κάτι. Περίδρομος, για παράδειγμα, λέγεται το σχοινί που περιβάλλει το δίχτυ και ειδικότερα το σχοινί στο κάτω άκρο, με τα βαρίδια, που απ’ αυτό κρέμεται το δίχτυ. Συνεπώς «τρώει κάποιος τον περίδρομο» σημαίνει ότι τρώει όλο το περιεχόμενο των διχτυών, όλη την ψαριά. Αυτοί που τρώνε, επομένως, με μανία το καταπέτασμα και τον περίδρομο «έχουν χρείαν ελλεβόρου», είναι σαν να τρώνε επιπροσθέτως και τον αγλέορα ή αγλέουρα, δηλαδή τον ελλέβορο.

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright 2009 Οιχαλία - Τρικάλων. Powered by Blogger Blogger Templates create by Deluxe Templates. WP by Masterplan